عوامل مؤثر بر بروز رفتارهای مجرمانه در تفرجگاه‌های شهر گرگان مطالعه موردی: تفرجگاه‌های النگ‌دره و ناهارخوران

نوع مقاله : مقاله مستخرج از طرح پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مدیریت پیشگیری از جرم، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

10.22034/jsc.2021.235454.1258

چکیده

رخداد جرائم در مناطق تفریحی شهر گرگان، یکی از دغدغه‌های مدیران انتظامی و امنیتی است که جذب مسافر به مناطق تفریحی را تهدید می‌کند. هدف پژوهش، بررسی عوامل بروز رفتارهای مجرمانه در تفرجگاه‌های النگ‌دره و ناهارخوران و شیوه‌های پیشگیری از آن است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت داده‌ها، کیفی و از نوع اکتشافی است. جامعه مربوط به شناخت عوامل بروز رفتارهای مجرمانه، 321 پرونده‌‌‌ای بود که در تفرجگاه‌های شهر گرگان در سال 1396 در کلانتری‌ مربوطه، اداره آگاهی و مواد مخدر تشکیل شده بود. همچنین، جامعه مشارکت‌کنندگان مربوط به شناسایی شیوه‌های پیشگیری از بروز رفتارهای مجرمانه، فرماندهان، مدیران، کارشناسان انتظامی و اساتید رشته جامعه‌شناسی دانشگاه‌های استان گلستان، بالغ ‌بر 60 نفر بودند. روش انتخاب پرونده‌ها، به‌صورت تصادفی در دسترس بود. حجم نمونه براساس جدول مورگان 181 پرونده تعیین شد و درنهایت امکان دریافت 185 پرونده فراهم شد. برای انتخاب مشارکت‌کنندگان بخش مصاحبه از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته، روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد تلخیصی استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بیشترین جرم تفرجگاه‌های شهر گرگان در سال 1396 (8/36 درصد از کل جرائم) سرقت است. در این ‌بین ضرب‌وجرح و مصرف مشروبات الکلی بعد از سرقت، بیشترین جرائمی بودند که رخ دادند. درباره علت جرم، بیشترین علت جرائم مربوط به نیاز مالی است که حدود 7/9 درصد (18 مورد) از کل جرائم بود. سپس اعتیاد، دوستان مجرم و دلایل روان‌شناختی، بیشترین درصد علت جرم را به‌خود اختصاص داده است. درباره مهم‌ترین علت بروز جرم در این پژوهش یعنی نیاز مالی، صاحب‌نظران به اشتغال‌زایی، اعطای وام و مهارت‌آموزی نوجوانان و جوانان اشاره کردند. درباره راهکارهای پیشگیری از بروز جرائم مربوط به اختلالات روان‌شناختی، بیشترین راهکارها به تخصیص بودجه توسط دولت به‌منظور کاهش هزینه درمان روان‌شناختی، فرهنگ‌سازی درباره اهتمام به روان‌درمانی و تحت پوشش بیمه قرار گرفتن خدمات مشاوره‌ای بود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. اشتیاق، وحید (1386) تأثیر قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی در قانونمداری رفتارهای اجتماعی، مجله پژوهش‌های حقوقی، دوره 6، شماره 12، صص. 168-153.
  2. بیات، بهرام؛ شرافتی پور، جعفر؛ عبدی، نرگس (1387) پیشگیری از وقوع جرم با رویکرد اجتماعی محور، تهران: انتشارات معاونت اجتماعی نیروی انتظامی.
  3. بیکی، پریسا؛ رجبی، آزیتا؛ سجادی، ژیلا (1398) بررسی عوامل موثر بر امنیت زنان در بافت فرسوده محله طرشت، فصلنامه شهر پایدار، دوره 2، شماره 3، صص. 17-1.
  4. حاتمی نژاد، حجت؛ حاتمی نژاد، حسین؛ زیاری، کرامت الله؛ پوراحمد، احمد (1399) نقش فضاهای شهری در خلق الگوهای رفتاری ناهنجار با تأکید بر عامل پیش‌گیری از وقوع جرم در محلة چهارباغ منطقة ثامن مشهد، مطالعات ساختار و کارکرد شهری، دوره 7، شماره 24، صص. 127-99.
  5. ساروخانی، باقر (1390) دایره المعارف علوم اجتماعی. تهران: انتشارات کیهان.
  6. صدیق سروستانی، رحمت اله (1392) آسیب شناسی اجتماعی (جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی)، تهران: سمت.
  7. عالی‌پور، حسن (1389) ماهیت جرم، مجله پژوهش حقوق و سیاست، سال 12، شماره 28، صص. 212-177.
  8. کاکه‌خانی، منصور (1394) شناسایی و درجه بندی کانونهای جرم خیز و عوامل موثر بر آن (مقایسه محله حاجی آباد با محله شهرک دانشگاه شهر سقز)، پایان نامه کارشناسی ارشد علوم اجتماعی، به راهنمایی علی خاکساری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
  9. کلانتری، محسن؛ عباسی فلاح، وحید؛ ابدالی، یعقوب؛ احساسی خواه، مهدی (1399) تحلیل فضایی کانون‌های جرم خیز در بافت کالبدی شهر پاکدشت، فصلنامه شهر پایدار، دوره 3، شماره 1، صص. 122-107.
  10. گیدنز، آنتونی (1391) جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری. تهران: نشر نی.
  11. لحمیان، رضا (1396) بررسی ارتباط بین طراحی و بازطراحی فضاهای شهری و وقوع جرم (موردپژوهی: شهر بابل)، فصلنامه برنامه­ریزی منطقه­ای، دوره 7، شماره 25، صص. 166-155.
  12. محسنی، رضاعلی و ذوالقدار مقدم، آذر (1396) بررسی رابطه بین فضای شهری و جرم: مورد مطالعه، منطقه یازده مشهد، پژوهش‌های جامعه‌شناسی، سال 11، شماره 3 و 4، صص.171-151.
  13. محسنی، رضاعلی و نصرتی ‌پایانی، عزت‌الله (1393) نسبت شهر با جرم و آسیب‌های اجتماعی (مطالعه‌ای در رتبه بندی جرائم و آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی شهر گرگان)، پژوهش نامه جغرافیای انتظامی، سال 2، شماره 7، صص. 138-113.
  14. میرکتولی، جعفر و عبدی، امید (1390) استفاده از مدل‌های GIS در تحلیل مکانی داغ جرم شهری (نمونه: شهر گرگان)، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای، ، دوره 9، شماره 17، صص. 93-81.
  15. وطنی، امیر و موحد، حمید (1395) بررسی علل و عوامل مؤثر بر وقوع سرقت مسلحانه، انتظام اجتماعی، دوره 8، شماره 2، صص. 108-85.
  16. Aliapour, Hassan. (2010) The Nature of Crime, Journal of Legal and Political Research, Vol.12, No.28, pp.212-177. [In Persian].
  17. Baker, S. R. (2015) Effects of immigrant legalization on crime, American Economic Review, Vol.105, No.5, pp.210-13.
  18. Bayat, Bahram. & Sharafatipour, Jafar. & Abdi, Narges. (2008) Crime Prevention with a Social Oriented Approach, Tehran: Publications of the Social Deputy of the Police Force. [In Persian].
  19. Beiki, Parisa. & Rajabi, Azita. & Sajjadi, Jila. (2019) A Study of Factors Affecting Women's Security in the Worn Tissue of Tarasht Neighborhood, Journal of Sustainable City, Vol.2, No.3, pp.17-1. [In Persian].
  20. De Albuquerque, K. & McElroy, J. (1999) Tourism and crime in the Caribbean, Annals of tourism research, Vol.26, No.4, pp.968-984.
  21. Engelen, P. J. & Lander, M. W. & van Essen, M. (2016) What determines crime rates? An empirical test of integrated economic and sociological theories of criminal behavior, The Social Science Journal, Vol.53, No.2, pp.247-262.
  22. Eshtiaq, Vahid (2007) The Impact of Traffic Laws and Regulations on the Legislation of Social Behaviors, Journal of Legal Research, Vol.6, No.12, pp.168-153. [In Persian].
  23. Farrell, C. & Zimmerman, G. M. (2018) Is Exposure to Violence a Persistent Risk Factor for Offending across the Life Course? Examining the Contemporaneous, Acute, Enduring, and Long-term Consequences of Exposure to Violence on Property Crime, Violent Offending, and Substance Use, Journal of Research in Crime and Delinquency, Vol.55, No. 6, pp.728-765.
  24. Freedman, M. & Owens, E. G. (2011) Low-income housing development and crime, Journal of Urban Economics, Vol.70, No.2, pp.115-131.
  25. Giddens, Anthony. (2012) Sociology, Translated by Manouchehr Sabouri. Tehran: Ney Publishing. [In Persian].
  26. Halmarsson, R. & Lochner, L. (2012) The impact of education on crime: international evidence, CESifo DICE Report, Vol.10, No.2, pp.49-55.
  27. Hatami Nejad, Hojjat. & Hatami Nejad, Hossein. & Ziari, Keramatullah. & Pourahmad, Ahmad. (2019) The role of urban spaces in creating abnormal behavioral patterns with emphasis on crime prevention in Chaharbagh neighborhood of Samen region of Mashhad, Urban Structure and Function Studies, Vol.7, No.24, pp.127-99. [In Persian].
  28. Johnny, L. & Jordan, L. A. (2007) Tourism and Crime in the Caribbean: A case study of St Lucia, Annals of Leisure Research, Vol.10, No.3-4, pp.475-497.
  29. Kakehkhani, Mansour. (2015) Identification and grading of crime centers and factors affecting it (comparison of Hajiabad neighborhood with Saqez University neighborhood), M.Sc. Thesis, under the guidance of Ali Khaksari, Faculty of Social Sciences, University Allameh Tabatabai Tehran. [In Persian].
  30. Kalantari, Mohsen. & Abbasi Fallah, Vahid. & Abdali, Yaghoub. & Ehsasikhah, Mehdi. (2019) Spatial analysis of crime hotspots in the physical fabric of Pakdasht city, Journal of Sustainable City, Vol.3, No.1, pp.122-107. [In Persian].
  31. Lahmian, Reza. (2017) A Study of the Relationship between Design and Redesign of Urban Spaces and Crime Occurrence (Case Study: Babol City), Regional Planning Quarterly, Vol. 7, No.25, pp.166-155. [In Persian].
  32. Langton, L. & Truman, J. L. (2014) Socio-emotional impact of violent crime. US Department of Justice, Office of Justice Programs, Bureau of Justice Statistics.
  33. Mirkatoli, Jafar. & Abdi, Omid. (2011) The use of GIS models in hot spatial analysis of urban crime (sample: Gorgan), Journal of Geography and Regional Development, Vol.9, No.17, pp.93-81. [In Persian].
  34. Mohseni, Reza Ali. & Nosrati Payani, Ezatollah (2014) The relationship between the city and crime and social harms (a study in the ranking of crimes and social and economic harms of Gorgan), Journal of Disciplinary Geography, Vol.2, No.7, pp.138-113. [In Persian].
  35. Mohseni, Reza Ali. & Zolghadar Moghadam, Azar. (2017) A Study of the Relationship between Urban Space and Crime: A Case Study, Eleventh District of Mashhad, Sociological Research, Vol.11, No.3/4, pp.171-151. [In Persian].
  36. Mooney, J. (2013) It’s the family, stupid: Continuities and reinterpretations of the dysfunctional family as the cause of crime in three political periods. In The new politics of crime and punishment, Willan.
  37. Morgado, S. M. (2013) Crime and socio-economic context: A framework approach, Proceedings in ARSA-Advanced Research in Scientific Areas, Vol.6, No.3, pp.16-33.
  38. Munyo, I. & Rossi, M. A. (2013) Frustration, euphoria, and violent crime, Journal of Economic Behavior & Organization, Vol.89, No.12, pp.136-142.
  39. Ochsen, C. (2010) Crime and labor market policy in Europe, International Review of Law and Economics, Vol.30, No.1, pp.52-61.
  40. Omboto, J. O. & Ondiek, G. O. & Odera, O. & Ayugi, M. E. (2013) Factors influencing youth crime and juvenile delinquency, International Journal, Vol.1, No.2, pp.18-21.
  41. Ryan, C. & Kinder, R. (1996) Tourism, crime and international security issues, Chichester, New York: Wiley.
  42. Sarukhani, Baqer (2011) Encyclopedia of Social Sciences. Tehran: Kayhan Publications. [In Persian].
  43. Siddiq Sarvestani, Rahmatollah. (2013) Social pathology (sociology of social deviations), Tehran: Samat. [In Persian].
  44. Sutton, A. & Cherney, A. & White, R. (2013) Crime prevention: principles, perspectives and practices. Cambridge University Press.
  45. Watani, Amir. & Movahed, Hamid. (2016) Investigating the causes and factors affecting the occurrence of armed robbery, social order, Vol.8, No.2, pp.108-85. [In Persian].
  46. Welsh, B. C. & Farrington, D. P. (2014) The Oxford handbook of crime prevention. Oxford University Press
  47. Wortley, R. & Townsley, M. (Eds.) (2017) Environmental criminology and crime analysis. Second Edition. Taylor & Francis.
فصلنامه شهر پایدار
دوره 4، شماره 1
اردیبهشت 1400
صفحه 125-139

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار