تبیین تبلور قدرت در زمین شهری (نمونه موردی: باغستان های شهر قزوین

نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

1 گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

10.22034/jsc.2021.285378.1468

چکیده

پهنه سرزمین ایران و به‌طور خاص فضاهای شهری آن، در تعاملات نیروهای سیاسی- اقتصادی، شکل و سامان کنونی خود را یافته است. بنابراین، هرگونه تحلیل بنیادی این فضا، نیازمند شناخت دقیق کنشگران (یا به عبارتی بازیگران و روابط سیاسی، اقتصادی آن‌ها) و تعاملات بین آن‌هاست. چنین رویکردی هدف اصلی پژوهش حاضر در نمونه شهر قزوین، به‌عنوان نمونه‌ای از شهرهای تاریخی و درعین‌حال صنعتی کشور بوده است. روش تحقیق مورداستفاده ازلحاظ نوع تحلیل کیفی و با توجه به هدف پژوهش بنیادی بوده است. روش گراندد تئوری به‌عنوان بنیاد اصلی پژوهش با ابزار مصاحبه عمیق در قالب پرسشنامه باز با توجه به نظر کارشناسان و خبرگان استفاده‌شده است. قابل‌ذکر است که حجم نمونه با استفاده از تکنیک خوشه‌ای و به تعداد 30 نفر انتخاب‌شده‌اند و نرم‌افزار تحلیلی پژوهش نیز MAXQDA بوده است. یافته‌های پژوهش به شناسایی عوامل تخریب باغ‌های سنتی قزوین به‌عنوان نمود عینی کنش بازیگران مختلف قدرت در سطح شهر قزوین پرداخته و بر این اساس عامل گسترش جاده کمربندی ابزار این تخریب شناسایی گردید، که در هماهنگی نهادهای ذی‌نفع و ذی‌صلاح و نیز سرمایه‌داری عموماً غیربومی تحقق‌یافته است. هم‌چنین، نتایج پژوهش حاکی از آن است که اقتصاد رانتی، نبود سیستم مالیاتی، قانون ارث اسلامی، کمیت گرایی به‌مثابه ابزار سنجش عملکرد مدیریت، در کنار نبود رسانه آزاد و ... ازجمله عواملی می‌باشند که ابزار اعمال قدرت و خارج شدن برنامه‌ریزی از مسیر تأمین‌کننده خیر عمومی می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. آجرلو، اسماعیل و طاهری، دانیال. (1395). آشنایی با مفاهیم حقوق عمومی بررسی مفهوم «قدرت سیاسی». پژوهشکده شورای نگهبان، دفتر مطالعات نظام سازی اسلامی، تهران.
  2. توسلیان، رحیم؛ روستایی، شهریور؛ حیدری چیانه، رحیم و اصغری زمانی، اکبر. (1398). تحلیل سیاست‌های عرضه زمین مسکونی، تولید فضای رانتی و انسجام ساخت شهر مطالعه موردی: شهر زنجان. مجله شهر پایدار، 2(3)، 79-95. doi: 10.22034/jsc.2019.190701.1048
  3. رحیمی، محمد. (1397). بررسی و تحلیل عناصر قدرت شهری در دوره‌های تاریخی و معاصر. مجله مطالعات ایرانی، 33(17)،155-176. doi: 10.22103/jis.2018.2108
  4. کاظمیان، غلامرضا. (1386). درآمدی بر الگوی حکمرانی شهری. فصلنامه جستارهای شهرسازی، 20(1)، 5-7.
  5. لشگری تفرشی، احسان؛ رضایی، محمدرضا و کاویان پور، گلشن. (1396). تبیین نظری کارکردهای قدرت سیاسی در فضای شهری. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی، 32(2)، 52-66. doi: 10.18869/acadpub.geores.32.2.52
  6. مشکینی، ابوالفضل؛ پذیرا، سپیده؛ قائدرحمتی، صفر. (1400). تحلیل ظرفیت نهادی مدیریت محلی جهت حکمروایی خوب زمین شهری در ایران. مجله شهر پایدار، 4(1)، 15-31. doi: 10.22034/jsc.2021.270240.1403
  7. مشکینی، ابوالفضل و نورمحمدی، مهدی. (1397). نقدی بر مدیریت زمین شهری کشورهای درحال‌توسعه (مطالعه موردی ایران). پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 50(4)، 809-829. doi: 10.22059/jhgr.2017.60530
  8. مشکینی، ابوالفضل؛ نورمحمدی، مهدی؛ رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا؛ صرافی، مظفر. (1394). الگوی سیاست‌گذاری مداخله دولت در مدیریت زمین شهری ایران (مطالعه موردی: شهر تهران). برنامه‌ریزی و آمایش فضا، 19(1)، 181-210.
  9. مشکینی، ابوالفضل؛ ژیلا، سجادی و تفکری، اکرم. (1390). تأثیر سیاست‌های واگذاری زمین و مسکن دولتی در گسترش کالبدی شهرهای ایران (نمونه موردی: شهر کرمانشاه). جغرافیا و توسعه، 9 (23)، 47-67. doi: 10.22111/GDIJ.2011.545
  10. نژادبهرام، زهرا و جلیلی، سید مصطفی. (1399). تبیین مفهوم قدرت شهر و اثرات آن در فرآیند توسعه شهر تهران. معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، 33(13)،269-280. doi: 10.22034/aaud.2020.208096.2037
  11. Ajorlou, I., & Taheri, D. (2016). Introduction to the concepts of public law Study of the concept of political power. Guardian Council Research Institute, Office of Islamic Systems Studies, Tehran. [in Persian].
  12. Aunphattanasilp, Ch. (2019). Civil society coalitions, power relations, and socio-political ideas: Discourse creation and redesigning energy policies and actor networks in Thailand. Energy Research & Social Science, 58, 101-271. doi: 10.1016/j.erss.2019.101271.
  13. Belz, T., Hagen, D., & Steffens, Ch. (2019). Taxes and firm size: Political cost or political power?. Journal of Accounting Literature, 42,1-28. doi: 10.1016/j.acclit.2018.12.001.
  14. Carozzi, F., & Repetto, L. (2019). Distributive politics inside the city? The political economy of Spain's Plan E. Regional Science and Urban Economics, 75, 85-106. doi:10.1016/j.regsciurbeco.2019.02.002.
  15. Dobrucka, L. (2018). When planners depend on powerful actors: Automatism versus intentions. Planning Theory, 17(2), 234-252. doi:10.1177/1473095217698725.
  16. Dunleavy, P. (2012). Urban Political Analysis. London: Macmillan.
  17. Harris, J., Russell, Z., Maher, L., & Ferris, G. (2015). Power, Politics, and Influence in Organizations. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition). J. D. Wright. Oxford, Elsevier.
  18. Hoang, K. D., & Lee, H.H. (2018). Accurate power sharing with balanced battery state of charge in distributed DC microgrid. IEEE Transactions on Industrial Electronics, 66(3), 1883-1893. doi:10.1109/TIE.2018.2838107.
  19. Karki, T. K. (2017) Should planners join politics? Would that help them make better cities. Planning Theory, 16(2),186-202. doi:10.1177/147309521560204.
  20. Kamete, A. (2012). Interrogating planning’s power in an African city: Time for reorientation. Journal of Planning Theory, 11(1), 66–88. doi:10.1177/1473095211419116.
  21. Kazemian, Gh. (2007). An Introduction to the Model of Urban Governance, Quarterly Journal of Urban Studies, 19(20), 5-7. [in Persian].
  22. Kissfazekas, K. (2015). Relationships between politics, cities and architecture based on the examples of two Hungarian New Towns. Cities, 48, 99-108. doi: 10.1016/j.cities.2015.06.007.
  23. Lashkari tafreshi, E., Rezaei, M., & Kaviyanpoor, G. (2017). Theoretical Explanation of Functions of Political Power in Urban Space. GeoRes, 32(2), 52-66. doi:10.18869/acadpub.geores.32.2.52.
  24.  [in Persian].
  25. Li, L., Lien, D., Wu, Y., & Zhao, Y. (2017). Enforcement and Political Power in Anticorruption Evidence from China. World Development, 98, 133-147. doi:10.1016/j.worlddev.2017.04.015.
  26. -Luukkonen, J. & Sirviö, H. (2019). The politics of depoliticization and the constitution of city-regionalism as a dominant spatial-political imaginary in Finland. Political Geography, 73, 17-27. doi:10.1016/j.polgeo.2019.05.004.
  27. Maalsen, S. (2019). I cannot afford to live alone in this city and I enjoy the company of others: why people are sharing housing in Sydney. Australian geographer,50(3), 315-332. doi: 10.1080/00049182.2019.1613026.
  28. Meshkini, A., Pazira, S., & Ghaedrahmati, S. (2021). Analyzing of the Institutional Capacity of Local Management for Good Governance in Urban Land of Iran. Journal of Sustainable city, 4(1), 15-31, doi: 10.22034/jsc.2021.270240.1403. [in Persian].
  29. Meshkini, A., & Normohamadi, M. (2018). A Critique of Urban land Management in Developing Countries (Case Study: Iran). Human Geography Research, 50(4), 809-829, doi: 10.22059/jhgr.2017.60530. [in Persian].
  30. Meshkini, A., Normohamadi, M., Rokanuddin Eftekhari, A., & Sarafi, M. (2015). Model for Policy Making regarding Government Intervention in urban land management of Iran (Case study: Tehran). MJSP, 19(1),181-210, [in Persian].
  31. Meshkini, A., Sajjadi, J., & Tafakari, A. (2011). The Impact of Government Land and Housing Transfer Policies on the Physical Development of Iranian Cities (Case Study: Kermanshah). Geography and Development, 9 (23), 67-47. doi: 10.22111/GDIJ.2011.545 [in Persian].
  32. Muchadenyika, D. & Williams, J. (2017). Politics and the practice of planning: The case of Zimbabwean cities. Cities, 63, 33-40. doi: 10.1016/j.cities.2016.12.022.
  33. Murphy, K. & Fox, M. (2017). Towards a consensus regarding global signal regression for resting state functional connectivity MRI. Neuroimage, 154,169-173. doi: 10.1016/j.neuroimage.2016.11.052.
  34. Nejad Bahram, Z. & Jalili, S. M. (2020). Explaining the concept of city power and its effects on the development process of Tehran. Armanshahr architecture and urban planning, 33(13), 269-280. doi: 10.22034/aaud.2020.208096.2037. [in Persian].
  35. Nightingale, A. J. (2017). Power and politics in climate change adaptation efforts: Struggles over authority and recognition in the context of political instability. Geoforum, 84, 11-20. doi:10.1016/j.geoforum.2017.05.011.
  36. Rahimi, M. (2018). Study and analysis of elements of urban power in historical and contemporary periods, Journal of Iranian Studies, 33(17), 155-176. doi:10.22103/jis.2018.2108. [in Persian].
  37. Rashid, M., & Alobaydi, D. (2015). Territory, politics of power, and physical spatial networks: The case of Baghdad, Iraq. Habitat International, 50, 180-194.
  38. Spiegel, S. J. (2017). EIAs, power and political ecology: Situating resource struggles and the techno-politics of small-scale mining. Geoforum, 87, 95-107. doi:10.1016/j.geoforum.2017.10.010.
  39. Tavassolian, R., Rostaei, Sh., Heydarichiyaneh, A., & Asgarizamani, R. (2019). Analysis of the Residential Land Supply Policies, production of Rent Space and Urban Construction Coherence (Case Study: Zanjan City). Journal of Sustainable city, 2(3), 79-95. doi: 10.22034/jsc.2019.190701.1048. [in Persian].
  40. Unphattanasilp, Ch. (2019). Civil society coalitions, power relations, and socio-political ideas: Discourse creation and redesigning energy policies and actor networks in Thailand, Energy Research & Social Science, 58, 101-271.doi:10.1016/j.erss.2019.101271.
فصلنامه شهر پایدار
دوره 6، شماره 1
اردیبهشت 1402
صفحه 55-70

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار