ارزیابی ظرفیت‌های درونی شهری با تاکید بر راهبرد توسعه میان افزا (مورد مطالعه: شهر اردبیل)

نوع مقاله : مقاله مستخرج از طرح پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه محقق اردبیلی

2 دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

10.22034/jsc.2020.201336.1121

چکیده

توسعه میان‌افزا یکی از راهبردهای نوین در زمینه مقابله با توسعه فیزیکی شهرها مطرح شده است. هدف اصلی این راهبرد تسخیر مجدد فضاهای شهری از دست رفته و یا تخریب شده می‌باشد. شهر اردبیل یکی از مراکز اصلی استانی کشور می‌باشد که همزمان با دیگر شهرهای کشور با توسعه فیزیکی بی‌رویه روبرو است. چنانکه مساحت شهر از6000 کیلومتر مربع در سال1375 به11081 در سال1395 رسیده است. هدف از تحقیق حاضر بررسی ظرفیت‌های توسعه درونی این شهر با تاکید بر راهبرد توسعه میان‌افزا می‌باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. از روش ضریب آنتروپی شانون و هلدرن برای سنجش توسعه فیزیکی شهر، شاخص نزدیکترین همسایگی برای الگوی توزیع ظرفیت‌های درونی شهر و مدل ویکور جهت رتبه‌بندی مناطق شهر با توجه کاربری‌های مورد مطالعه استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد شهر اردبیل رشد و توسعه فیزیکی پراکنده و بی‌قوراه داشته است میزان ln(n) 38/1 بدست آمده است که در مقایسه با میزان ضریب آنتروپی شهر که 37/1 بدست آمده است. همچنین نتایج هلدرن نیز نشان می‌دهد، حدود 31/90 درصد از رشد شهر ناشی از رشد جمعیت بوده است و تنها 69/9 درصد مربوط به رشد افقی و اسپرال شهر بوده است. با بررسی تطبیقی میزان مساحت پیشنهادی و مساحت محقق شده شهری مشخص می‌شود که حدود917 هکتار از سطوح کاربری‌های پیشنهادی هنوز محقق نشده است. در حالیکه میزان ظرفیت‌های درونی برای این شهر معادل 2408 هکتار می‌باشد. با مقایسه تطبیقی مشخص می‌گردد، میزان مساحت بر اساس میانگین عددی، نسبت نزدیکترین همسایگی 58/27- اندازه‌گیری شده است. از آنجا که این مقدار کوچکتر از یک است، بنابراین نتیجه می‌گیریم ظرفیت-های درونی شهری به صورت خوشه‌ای در سطح شهر توزیع شده است. در نهایت طبق نتایج روش ویکور منطقه 3 شهر با 15/36 دارای بیشترین ظرفیت درونی شهر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار