تحلیل علل نابرابری‌های توسعه ی فضایی استان کهگیلویه و بویراحمد

ضرابی, اصغر; شیوائی, عبدالحسین

doi:10.22034/jsc.2021.313020.1564

تحلیل علل نابرابری‌های توسعه ی فضایی استان کهگیلویه و بویراحمد

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

¹ استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری،گروه برنامه ریزی شهری ، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی دانشگاه اصفهان ، اصفهان ایران

² دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، گروه برنامه ریزی شهری ، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی دانشگاه اصفهان ، اصفهان ایران

10.22034/jsc.2021.313020.1564

چکیده

شناسایی وضع موجود مناطق، اساسی‌ترین موضوع در برنامه‌ریزی توسعه‌ی فضایی منطقه‌ای به شمار می‌رود که مستلزم تجزیه‌وتحلیل بخش‌های اقتصادی، اجتماعی – فرهنگی است. لذا نحوه‌ی بخشایش امکانات و خدمات با بررسی تطبیقی شاخص‌های مختلف برنامه‌ریزی در مناطق مختلف نسبت به همدیگر روشن می‌شود. هدف از این پژوهش سطح‌بندی مناطق شهری شهرستان‌های استان کهگیلویه و بویراحمد و تعیین اولویت توسعه‌ی شهرستان‌ها در استان و اولویت هر عامل در هر شهرستان است. این پژوهش با استفاده از 84 شاخص مختلف ترکیب‌شده در spss به 8 عامل؛ اشتغال و فعالیت، مسکن، اقتصادی – تولیدی، حمل‌ونقل و ارتباطی، خدمات شهری عمومی، بهداشت و درمان، کتاب - سواد و آموزشی مربوط به آمار سال 1395، با استفاده از دو فن؛ موریس و تحلیل عاملی تأییدی صورت گرفته است. جامعه‌ی آماری پژوهش مناطق شهری هفت شهرستان (17 شهر) استان است. جامعه آماری در بخش مربوط به شناسایی عوامل پژوهش، کارشناسان و اساتید دانشگاه در سطح استان بودند که تعداد نمونه با استفاده از قانون تحلیل مولفه-های اصلی در مدل سازی معادلات ساختاری 364 نفر برآورد گردید. روایی پرسشنامه به‌صورت روایی صوری و ظاهری و پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد، مورد تایید قرار گرفت. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که شهرستان‌های؛ بویراحمد، دنا و گچساران در رتبه‌های اول تا سوم و شهرستان بهمئی در رتبه‌ی آخر توسعه‌یافتگی قرار داشته است. بر اساس مدل ساختاری تائید شده چهار مؤلفه؛ صنعتی – تولیدی، اشتغال، خدمات عمومی - شهری و حمل‌ونقل و ارتباطی به ترتیب با ضرایب 71/0، 62/0، 54/0 و 51/0 در نسبت به سایر متغیرها بر نابرابری توسعه تأثیر بیشتری داشته‌اند. اولویت توسعه‌ی فضایی در برنامه‌ریزی‌های استان می‌بایست به ترتیب شهرستان‌های؛ بهمئی، چرام، کهگیلویه، باشت، گچساران، دنا و بویراحمد با ترتیب اولویتی بخش‌های؛ صنعتی – تولیدی، اشتغال، خدمات عمومی – شهری و حمل‌ونقل و ارتباطی، باشد.

کلیدواژه‌ها