2024-03-29T18:49:36Z
https://www.jscity.ir/?_action=export&rf=summon&issue=14167
مجله شهر پایدار
2476-6631
2476-6631
1398
2
4
بررسی نقش پیاده راهها در سرزندگی فضاهای عمومی مطالعه موردی: پیاده راه حرم شهرری
حبیب اله
فصیحی
طاهر
پریزادی
تاج الدین
کرمی
فضاهای عمومی مهمترین بخش از ساختار شهرها هستند و نقش مهمی در سلامت و کیفیت زندگی شهروندان دارند. یک جزء اساسی از فضاهای عمومی، گذرگاههای شهری میباشند که پیاده راهها نیز در زمره آنها محسوب میگردند. سرزندگی و پویایی عنصری مهم در ارزیابی کیفی فضاهای عمومی است. سرزندگی خود بازتاب فعالیتهایی است که در فضا صورت میپذیرد و پیاده مدار ساختن شهرها طریقی است بر تسهیل و ترغیب فعالیتهایی که میتوانند به ارتقاء سرزندگی در شهرها کمک کنند. هدف این تحقیق ارزیابی سرزندگی در پیاده راه حرم واقع در شهرری و منطقه 20 شهرداری تهران است. روش تحقیق ارزیابی – تحلیلی بوده دادههای مورد تحلیل به روش پیمایشی از نمونه آماری متشکل از 375 نفر از عابران پیاده راه و با ابزار پرسشنامه گردآوریشدهاند. 38 نمایانگر سرزندگی در قالب 38 گویه در 5 طیف، مورد ارزیابی نمونه آماری قرارگرفته و دادههای حاصلشده در نرمافزار SPSS واردشدهاند و در آنها آزمون فریدمن و روشهای آمار توصیفی اعمال گردیده است. یافتهها نشان دادند که به لحاظ کلی، سرزندگی در محدوده مطالعاتی در وضعیت متوسطی قرار دارد بهطوریکه 47/58 درصد از شرایط مطلوب سرزندگی در آن نمایان است. نمایانگرهای تأثیرگذارتر در سرزندگی در این پیاده راه بیشتر در بعد اجتماعی و اقتصادی قرار دارند تا بعد کالبدی. «تنوع مردمانی که حاضر میشوند»، «رویدادهای فرهنگی» و تنوع «فعالیتها» و «مراکز خردهفروشی» تأثیرگذارترین نمایانگرها بودهاند. درعینحال، ضعف سرزندگی فضا بیشتر متأثر از نمایانگرهای کالبدی بوده است. «پارکینگ خودروها»، «گنجایش محدود» فضا، «مزاحمت ورود موتورسیکلتها»، کمبود «فضای سبز» و پایین بودن «سطح نظافت» نمایانگرهایی هستند که وضعیت ضعیفی را نشان داده و بایستی موردتوجه قرار گیرند.
پیاده راه
سرزندگی
فضای عمومی
شهرری
2020
01
21
1
15
https://www.jscity.ir/article_103932_0ce6cc9c6eaf22800d17f8e705ce270d.pdf
مجله شهر پایدار
2476-6631
2476-6631
1398
2
4
مدلسازی و پیشبینی تغییرات کاربری اراضی شهر لاهیجان با رویکرد توسعه پایدار
علی اصغر
عبدالهی
مصطفی
خبازی
زهرا
درانی
در سالهای اخیر، اراضی از شهرهای ایران بهخصوص اراضی حاشیهای شهرها، تحت تأثیر روند شهرنشینی و نیاز شهروندان به مسکن، تغییر کاربری داده و به اراضی ساختهشده تبدیل گردیده است. همچنین شهر لاهیجان نیز مانند بسیاری از شهرهای ایران به دلیل افزایش ساختوساز، دچار تغییر و تحولات قابلتوجهی در زمینه کاربری اراضی شده است. هدف پژوهش حاضر مدلسازی و پیشبینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از LCM و CA MARKOV میباشد، روش پژوهش، به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی – تحلیلی میباشد. در این راستا از تصاویر ماهوارهای لندست مربوط به چهار دوره زمانی 1368، 1379، 1389 و 1397 بهره گرفتهشده است. تصاویر چهار دوره پس از عملیات پیشپردازش با استفاده از روش حداکثر احتمال طبقهبندی گردیدند. سپس با استفاده از مدل LCM و CA MARKOV به شناسایی و پیشبینی تغییرات کاربری اراضی شهر لاهیجان پرداختهشده است. نتایج نشان میدهد که مساحت اراضی ساختهشده از سال 1368 تا 1397 نزدیک به 1250 هکتار افزایشیافته و اراضی جنگل و باغات در این دوره با کاهش حدوداً 2000 هکتاری روبهرو بوده است. بنابراین با توجه به مقایسه طبقهبندیها و نتایج حاصل از مدل LCM مشخص میگردد، که بیشترین تغییرات در این دوره مربوط به جنگل و باغات میباشد. در پایان با بهکارگیری مدل زنجیره مارکوف تغییرات کاربری اراضی را برای سال 1409 را پیشبینیشده است. ازاینرو با توجه به نتایج حاصل از پیشبینی تغییرات احتمال میرود که در سال 1409 میزان 5/760 هکتار از اراضی جنگل و باغات کاسته شده و 91/53 هکتار به اراضی ساختهشده، 09/693 هکتار به شالیزارها و 5/13 هکتار نیز به پهنه آبی افزوده خواهد شد. بنابراین بررسیها نشان میدهد رشد مساحتها در محدوده موردمطالعه متناسب و همسو نبوده؛ و این مسئله باعث ایجاد پدیده گستردگی در شهر لاهیجان گردیده است.
تغییرات کاربری اراضی
مدل CA MARKOV
توسعه پایدار
شهر لاهیجان
2020
02
19
17
30
https://www.jscity.ir/article_103935_4f484ac54b8cc1a4a17257f149d4a67d.pdf
مجله شهر پایدار
2476-6631
2476-6631
1398
2
4
ارزیابی نقش ساختار شهر کودک در تحقق پذیری توسعه محلات مطالعه موردی: محلات شهر یزد
مریم
احمدی
حسین
صرامی
حسنعلی
غیور
واچیک
هایراپطیان
در برنامهریزی شهری و شهرسازی رویکردهای نوینی در زمینه بررسی ادراک کودک از شهر و شناخت نیازهای او در شهر شکلگرفته است. هدف عمده این تلاشها ایجاد شهرهای دوستدار کودک میباشد که در کنار ایجاد فضایی امن برای زندگی، فضایی نوآورانه برای پرورش خلاقیت کودکان ایجاد گردد از همین روی، شهرها بیشتر برای بزرگسالان ساخته و پرداخته میشود. بنابراین شهر موردنیاز کودکان باید بازنمایی از حقوق آنها باشد، شهری که بتواند تعالی تربیتی و منش کودک را زمینهسازی کند و کودکان را برای فردایی بهتر و سالم جامعهپذیر کند. هدف از پژوهش حاضر سطحبندی و رتبهبندی کردن محلات شهر یزد ازلحاظ معیارهای شهر دوستدار کودک است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش محلات شهر یزد را شامل میشود. برای جمعآوری دادهها از روش کتابخانهای - میدانی بهره گرفته شد. در تحقیق حاضر با استفاده از روش نمونهگیری دلفی، حجم نمونه به تعداد 20 نفر از کارشناسان و متخصصین شهری در نظر گرفتهشده است؛ درواقع روش دلفی، روشی نظامیافته است که بر آراء هیئتی از کارشناسان مستقل متکی میباشد و تعداد نمونه از فرمول خاصی پیروی نمیکند. بهمنظور رتبهبندی و سطحبندی محلات شهر یزد 10 شاخص مورد ارزیابی قرارگرفته شده است. قلمرو مکانی این تحقیق، شهر یزد و ازنظر قلمرو زمانی تهیه دادهها را میتوان مربوط به سال 1395 دانست. برای تحلیل ابتدا شاخصهای شهر دوستدار کودک را ازلحاظ اهمیت با استفاده از مدل ANP ارزشگذاری کرده و سپس با استفاده از مدل Vikor اقدام به سطحبندی محلات شهر یزد شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد شهر یزد ازلحاظ شاخصهای شهر دوستدار کودک کاملاً متفاوت بوده، بهطوریکه برخی محلات در سطح بالای برخورداری و برخی دیگر در سطح خیلی پایین قرارگرفتهاند. یافتههای تحقیق نشان میدهد که محله صفائیه برخوردارترین محله و در رتبه اول این شهر قرارگرفته است و محلات فهادان، مهدیآباد، سجادیه، امیرآباد، کشتارگاه کم برخوردارترین محلات و در رتبه 7 سطحبندی قرارگرفتهاند.
ساختار
شهر کودک
تحقق پذیری توسعه
محلات
شهر یزد
2020
02
19
31
45
https://www.jscity.ir/article_103934_f59a70c413d200bfe748f8b1a2f050ff.pdf
مجله شهر پایدار
2476-6631
2476-6631
1398
2
4
تبیین کارکرد عامل سلامت در گسترش پیاده مداری کوهستانی به عنوان رویکردی تفرجی مطالعه موردی: شهر ایلام
محسن
شاطریان
صدیقه
کیانی سلمی
معصومه
بیگلری
مسیرهای پیادهروی در مناطق کوهستانی بهعنوان یک فعالیت تفرجی پرطرفدار که امکان ارتباط متقابل با طبیعت را برای بازدیدکنندگان مناطق طبیعی فراهم میکند توجه زیادی به خود جلب کرده است. موقعیت طبیعی شهر ایلام و نزدیکی آن به کوهستان و درههای زیبای اطراف، سبب راهاندازی پیادهروی در مسیرهای کوهستانی قلعه اسماعیلخان و تنگه ارغوان شده است. ازآنجاکه هدف سلامت، بهعنوان یکی از کارکردهای مهم در مسیرهای پیادهروی موردتوجه بوده، تحقیق حاضر به تبیین کارکرد عامل سلامت در گسترش پیاده مداری کوهستانی بهعنوان رویکردی تفرجی پرداخته است. پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، تحقیقی توصیفی - تحلیلی میباشد.. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته با 77 سؤال عمومی و تخصصی است. روایی ابزار پژوهش با استفاده ازنظر کارشناسان و متخصصان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به میزان 846/0 مورد تأیید قرارگرفته است. برای انجام تحلیلهای توصیفی و آماری نظیر تی تک نمونهای از نرمافزار SPSS و برای مدلسازی معادلات ساختاری از نرمافزار AMOS استفادهشده است. تهیه نقشههای موردنیاز نیز با استفاده از نرمافزار ARCGIS انجامشده است. نتایج حاصل از مدلسازی معادلات ساختاری بیانگر آن است عمدهترین دلیل حضور افراد در مسیرهای پیادهروی کوهستانی توجه بهسلامتی جسمی و روحی بوده است. بار عاملی 33/0 برای عامل سلامت جسمی نقش بیشتری نسبت بهسلامت روحی با بار عاملی 30/0 بر تمایل به حضور مجدد گردشگران داشته است. همچنین همبستگی معناداری بین دو بعد یادشده با وزن رگرسیونی 44/0 در سطح اطمینان 95 درصد مشاهده گردیده است. طبیعتاً این امر بر ضرورت و مسؤولیت برنامه ریزان شهری در خلق مکانهایی که دارای قابلیت پیادهروی بیشتری باشند را مورد تأکید قرار میدهد.
سلامت
پیاده مداری
مدلسازی
ورزش همگانی
شهر ایلام
2020
02
19
47
64
https://www.jscity.ir/article_103933_0246b64ce3ba481cc60978cf31bc84a0.pdf
مجله شهر پایدار
2476-6631
2476-6631
1398
2
4
ارزشگذاری مؤلفهها و شاخصهای بازآفرینی پایدار رود درههای شهری تهران مطالعه موردی : رود دره درکه
کیمیا
موذنی
مجتبی
رفیعیان
محمد سعید
ایزدی
رود درههای شهری توجه ما را معطوف به فضاهایی از شهر مینمایند که نواحی دارای پتانسیل، قابلیت و حساسیتهای ویژهای هستند و این پهنههای خاص در نظام سکونت فعلی نباید بهجای اینکه محرک توسعه باشند، به مکانهایی برای بازتولید فقر و در عمل به جریان ضد توسعه تبدیل شوند، لذا در جهت پیوند ارزشهای محیطی با شهر و حفاظت رود درهها، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ این پرسش است که در چارچوب نظری بازآفرینی پایدار و به کمک چه مدلی میتوان به توسعه و حفاظت جامع یکپارچه رود درههای شهری تهران دستیافت؟ هدف کلی پژوهش ایجاد مدل مفهومی بازآفرینی پایدار رود درههای شهری تهران و سپس تعیین میزان اثرگذاری هر یک از مؤلفهها و شاخصها در مدل مذکور میباشد. روش تحقیق، پیشنهاد مدل اولیه بازآفرینی پایدار رود دره درکه برگرفته از چارچوب نظری و استفاده از تکنیک معادلات ساختاری جهت بهبود مدل و ارزشگذاری مؤلفهها و شاخصها و استفاده از ریشه دوم برآورد واریانس خطای تقریب برای انتخاب بهترین مدل میباشد. یافتههای پژوهش عبارتاند از 1) ارائه مدل پیشنهادی بازآفرینی پایدار رود دره درکه با رویکرد جامع توسعه و حفاظت 2) ارزشگذاری کمی مؤلفهها و شاخصهای مدل 3) تعیین تأثیر متقابل متغیرهای پنهان و متغیرهای آشکار مدل 4) ارتباط بین متغیرهای آشکار مؤلفهها با یکدیگر 5) راستی آزمایی مدل مفهومی اولیه. درنتیجه، ارزشگذاری مؤلفهها و شاخصهای مدل بازآفرینی پایدار رود دره درکه انجام شد. بهعنوان نمونه اهمیت ارزش مؤلفههای زیستمحیطی با ضریب 1، اجتماعی-فرهنگی با ضریب 85/0، کالبدی با ضریب 81/0، اقتصادی با ضریب 79/0 و درنهایت مدیریتی با ضریب 71/0 به دست آمده است. این مقادیر کمی بیانگر اولویت اقدامات و وزن هر یک از مؤلفهها میباشد و در همه سنجهها و مؤلفهها قابلتحلیل و تفسیر است که با توجه به مقادیر بهدستآمده مدل پیشنهادی اولیه بازآفرینی پایدار رود دره درکه بر اساس مقادیر کمی، اصلاح گردید.
بازآفرینی پایدار
رود دره درکه
رویکرد جامع یکپارچه حفاظت و توسعه
SEM
2020
02
19
65
82
https://www.jscity.ir/article_104846_8826bba7127a2a9d1293063b7bd02787.pdf
مجله شهر پایدار
2476-6631
2476-6631
1398
2
4
ارزیابی میزان تابآوری بافتهای فرسوده در مقابل مخاطرات طبیعی مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر سمنان
سمیه
حسن زاده توکلی
محمدرضا
زندمقدم
زینب
کرکه آبادی
در پی تغییرات سریع شهرها بخشی از بافتهای شهری به علت فرسودگی نتوانستهاند با محیط خود و خدماتدهی به ساکنین ارتباط برقرار کنند. امروز آسیبپذیری بافتهای فرسوده در برابر سوانح طبیعی بهعنوان مسئلهای جهانی پیش روی مدیران شهری قرارگرفته است. با توجه به شرایط و موقعیت بافت فرسوده شهر سمنان و توجه نکردن و رسیدگی نامناسب شرایط تابآوری در برابر مخاطرات طبیعی در وضعیت نابسامانی قرار دارد. این پژوهش به ارزیابی میزان تابآوری بافت فرسوده شهر سمنان در برابر حوادث طبیعی با توجه به کاستیهایی که در زمینههای کالبدی، نهادی، زیستمحیطی، اقتصادی و... میپردازد. پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نظر روش بررسی توصیفی-تحلیلی است. برای ارزیابی ابعاد مختلف تابآوری محدوده موردنظر از روش دیمتل فازی برای میزان ارتباط معیارها و از روش ANP فازی برای اولویتبندی نقاط ضعف موجود در بافت فرسوده شهر سمنان در مبحث تابآوری بهره گرفتهشده است و پس از سنجش ابعاد تابآوری در هفت معیار و زیر معیارها نتایج نشان داد که معیار اقتصادی با وزن (213/0) رتبه اول را کسب کرده و معیار جمعیتی و کالبدی نیز به ترتیب با اوزان (209/0) و (172/0) رتبههای دوم و سوم را کسب کردهاند. بنابراین مشخص شد اهمیت این مؤلفهها در بین مؤلفههای دیگر بیشتر است. همچنین با توجه به یافتهها و مشاهدات پژوهش مشخص شد تابآوری بافت فرسوده شهر سمنان در وضعیت مطلوبی نیست و نیاز به توجه ویژه مدیران شهری دارد.
تابآوری
بافت فرسوده
ANP فازی
شهر سمنان
2020
02
19
83
99
https://www.jscity.ir/article_107014_80c14f2ba768b9b4e1be5d07e9d3740c.pdf
مجله شهر پایدار
2476-6631
2476-6631
1398
2
4
تحلیل جامعهشناختی - کالبدی فضاهای عمومی شهری مطالعه موردی: کلانشهر تهران
علی
صمدی
سید یعقوب
موسوی
ومصطفی
ازکیا
روند فزاینده شهرنشینی و گسترش فیزیکی آن موجب نابرابری فضایی در توزیع یکسان خدمات و امکانات شهری در سطح شهرها شده است که این امر دسترسی به فضاهای عمومی را با مشکل مواجه کرده است این در حالی است که دسترسی و استفاده مناسب از فضاهای عمومی شهری متأثر از عوامل بسیاری است، ازاینرو هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تأثیر عوامل کالبدی و عوامل جامعهشناختی در استفاده از فضاهای عمومی شهری در بین ساکنین مناطق مختلف شهر تهران میباشد. روش تحقیق ازلحاظ هدف، توصیفی – تحلیلی و ازلحاظ کاربست نتایج و نوع تحقیق کاربردی و ازلحاظ روش، روششناسی کمی از نوع روش همبستگی و شیوه جمعآوری دادهها بهصورت پرسشنامهای میباشد. جامعه آماری افراد بالای 18 سال شهر تهران در سرشماری سال 1395 و بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 385 نفر و روش نمونهگیری احتمالی از نوع نمونهگیری خوشهای در نظر گرفتهشده است. بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها از آزمونهای T-test و روش ضریب همبستگی و رگرسیون خطی ساده استفادهشده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بین عوامل جامعهشناختی و عوامل کالبدی فضاهای عمومی رابطه نسبتاً ضعیفی برقرار است و با توجه به نتایج رگرسیون، عوامل کالبدی بر عوامل جامعهشناختی به میزان اهمیتی برابر با 487/0 تأثیر دارد. نتایج حاصل بیانگر این است که عوامل کالبدی تأثیر بسیار کمی بر تقویت عوامل جامعهشناختی در بین ساکنین شهر تهران دارد. با گسترش دامنه سایر عوامل بستر مناسبتری جهت عوامل و تعاملات اجتماعی فراهم میشود.
جامعه شناختی
عوامل کالبدی
فضاهای عمومی
کلانشهر تهران
2020
02
19
101
114
https://www.jscity.ir/article_106462_390d0c93567381967be5ea0231501a7c.pdf
مجله شهر پایدار
2476-6631
2476-6631
1398
2
4
ارزیابی موانع مشارکت بخش خصوصی در توسعه و عمران شهری مطالعه موردی: شهر شیراز
احمدرضا
نقیب زاده
علی
شمس الدینی
علی
سلطانی
با توجه به عدم امکان تأمین سرمایه برای پروژههای شهری، در بسیاری از شهرهای دنیا برای توسعه زیرساختها نیاز اساسی به حضور سرمایهگذاری و مشارکت بخش خصوصی و استفاده از تسهیلات بانکها و مؤسسات ایجاد میگردد. هدف از پژوهش حاضر که از نوع توصیفی تحلیلی است، سنجش موانع مشارکت بخش خصوصی در توسعه و عمران شهری در شهر شیراز هست. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی کارشناسان و مدیران مشغول به فعالیت در شرکتهای بخش خصوصی فعال درزمینه توسعه و عمران شهر شیراز هستند، میباشد. 100 نفر از افراد مذکور بهصورت تصادفی انتخاب و اطلاعات لازمه با استفاده از ابزار تحقیق جمعآوری شد. ابزار مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساختهای است که دارای پنج بخش بود. روایی آن بهصورت محتوایی (صوری) و سازهای و پایایی آن با استفاده از پایایی ترکیبی مورد تأیید قرارگرفته است (آلفای کرونباخ = 869/0). تحلیل دادهها از طریق تحلیل همبستگی و الگو یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرمافزارهای SPSS و Smart PLS انجامشده است. مدل ارزیابیشده در پژوهش از شاخصهای برازندگی قابل قبولی برخوردار بود. نتایج مطالعه نشان داد که به ترتیب متغیرهای موانع سیاستگذاری و تنظیم مقررات (4/0= γ، 33/5 = t)، تأمین مالی – حمایت مالی (364/0= γ، 68/3 = t)، مطالعه و آمادهسازی (263/0= γ، 45/3 = t) و ظرفیتسازی و ارتقای دانش (145/0= γ، 14/2 = t) دارای بیشترین تأثیر بر عدم مشارکت بخش خصوصی در توسعه و عمران شهر شیراز میباشند. بهصورت کلی، این عوامل تبیینکننده حدود 6/47 درصد از تغییرات مشارکت بخش خصوصی در توسعه و عمران در شهر شیراز هستند.
مشارکت
توسعه و عمران شهری
بخش خصوصی
معادلات ساختاری
شهر شیراز
2020
02
19
115
128
https://www.jscity.ir/article_107643_9966644709809d0f9241d9f188e791a6.pdf