%0 Journal Article %T ارزیابی اثرات پراکنده رویی در تغییر کاربری اراضی شهری مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران %J مجله شهر پایدار %I انجمن جغرافیا و برنامه ریزی شهری ایران %Z 2476-6631 %A ستاری, محمد حسین %A سرور, رحیم %A مهدوی, مسعود %D 2021 %\ 02/18/2021 %V 3 %N 4 %P 107-121 %! ارزیابی اثرات پراکنده رویی در تغییر کاربری اراضی شهری مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران %K گسترش کالبدی %K پراکنده رویی %K پوشش زمین %K کاربری اراضی %K کلان‌شهر تهران %R 10.22034/jsc.2020.236729.1267 %X افزایش شتابان جمعیت، الگوهای مکانی نواحی شهری را به شیوه‌ای پیچیده تغییر داده و منجر به گسترش در نواحی روستایی و پراکنده رویی شهری در مناطق اطراف و به‌خصوص این مناطق شده است، در این میان شناخت چگونگی این رشد و توسعه کالبدی شهرها از ارزش بسیار فراوانی برخوردار است، تا در برنامه‌ریزی گسترش‌های آتی یا حتی درون بافتی استفاده مطلوب شود،. بنابراین هدف این پژوهش ارزیابی پراکنده رویی و تغییرات کاربری اراضی کلان‌شهر تهران در دوره‌های مختلف و تغییر کاربری نسبت به همدیگر می‌باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات اسنادی، کتابخانه‌ای و مراجعه به سازمان‌های مربوطه و مراکز پژوهشی پیرامون موضوع موردمطالعه می‌باشد. برای به دست آوردن نقشه میزان تخریب اراضی پوشش گیاهی از مدل‌های Fuzzy Artmap،Lcm، جدول متناوب و نرم‌افزارهای Idrisi Selva، ARC GIS 10.4 و Google Earth استفاده‌شده و جهت سنجش پیش‌بینی گسترش آتی شهر مدل CA- Markov بکار رفته است. نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل اطلاعات نشان می‌دهد تغییر کاربری طبیعی به کاربری‌های ساخته‌شده روند رو به گسترشی داشته، به‌طوری‌که این اراضی در سال 1353 از 9 درصد به 54 درصد در سال 1397 افزایش‌یافته است و با توجه پیش‌بینی در سال 1410، اراضی ساخته‌شده به 62 درصد از کل مساحت می‌رسد، که شدت بحران زیست‌محیطی نشان را می‌دهد همچنین کاربری بایر با 71 درصد و پوشش گیاهی با 28 درصد بیشترین کاهش را به سمت کاربری ساخته‌شده داشتند و بیشترین درصد تغییرات را در زمین‌های مفید شهر تهران (اراضی آبی و اراضی پوشش گیاهی) می‌باشد، و اراضی دیگر با رشد منفی کندتری نسبت به این دو کاربری شاهد تغییر هستند که نشان از شدت بحران‌های زیست‌محیطی در آینده دارد. %U https://www.jscity.ir/article_123105_ee214f88ceba28c96a6267ccf2e3cb28.pdf